Bắn hạ hàng chục UAV

Thông báo của Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ (CENTCOM) cho biết quân đội Mỹ và lực lượng liên minh đã bắn rơi ít nhất 28 UAV của lực lượng Houthi trên Biển Đỏ vào rạng sáng 9-3. "Không có tàu hải quân nào của Mỹ hoặc lực lượng đồng minh bị hư hại trong cuộc tấn công và cũng không có báo cáo nào về thiệt hại của tàu thương mại", CENTCOM thông báo.

Trước đó, CENTCOM tuyên bố lực lượng Mỹ đang ứng phó với một cuộc tấn công quy mô lớn của Houthi nhằm vào các tàu ở Biển Đỏ và Vịnh Aden trong khoảng thời gian từ 4h đến 6h30. Tuyên bố nhấn mạnh các UAV này được xác định là "mối đe dọa đối với các tàu hàng, cũng như Hải quân Mỹ và các tàu liên minh trong khu vực".

Trong khi đó, quân đội Pháp ra tuyên bố cho biết một tàu chiến và máy bay chiến đấu của Pháp cũng đã bắn hạ 4 UAV đang hướng về phía các tàu hải quân thuộc phái bộ Aspides của châu Âu trong khu vực. Tuyên bố nêu rõ: "Hành động phòng thủ này góp phần trực tiếp vào việc bảo vệ tàu chở hàng True Confidence, treo cờ Barbados, bị tấn công vào ngày 6-3 và đang được lai dắt, cũng như các tàu thương mại khác đi qua khu vực". Hiện Pháp có tàu chiến trong khu vực và có máy bay chiến đấu tại các căn cứ ở Djibouti và Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE).

Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Anh ngày 9-3 cho biết tàu chiến HMS Richmond của nước này đã cùng các đồng minh quốc tế đẩy lùi một cuộc tấn công bằng UAV của Houthi trong đêm và cho biết, không có thương tích hay thiệt hại nào xảy ra. "Đêm qua, HMS Richmond đã sử dụng tên lửa Sea Ceptor để bắn hạ 2 UAV tấn công, đẩy lùi thành công một cuộc tấn công bất hợp pháp khác của lực lượng Houthi do Iran hậu thuẫn", Bộ trưởng Quốc phòng Anh Grant Shapps thông báo trên mạng xã hội X. "Anh và các đồng minh của chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện các hành động cần thiết để bảo vệ sinh mạng và bảo vệ quyền tự do hàng hải", Bộ trưởng Shapps cho biết thêm.

Trước đó, cùng ngày, người phát ngôn quân sự của Houthi, Yahya Sarea tuyên bố lực lượng này đã nhắm mục tiêu vào tàu chở hàng và "một số tàu khu trục chiến tranh của Mỹ tại Biển Đỏ và Vịnh Aden bằng 37 UAV". Người phát ngôn này nhấn mạnh Houthi sẽ tiếp tục các cuộc tấn công "cho đến khi cuộc bao vây nhằm vào người Palestine ở Dải Gaza được dỡ bỏ".

Khoét sâu khủng hoảng Biển Đỏ

Kể từ giữa tháng 11-2023, lực lượng Houthi liên tục tiến hành những cuộc tấn công bằng UAV và tên lửa nhằm vào các tàu vận tải thương mại quốc tế mà lực lượng này cho là liên quan Israel đi qua Biển Đỏ. Houthi tuyên bố hoạt động này nhằm thể hiện tình đoàn kết với người Palestine sau khi xung đột giữa Israel và phong trào Hồi giáo Hamas ở Dải Gaza bùng phát hồi tháng 10-2023. Liên quân Mỹ -Anh đã đáp trả bằng các cuộc không kích nhằm vào các cơ sở của Houthi ở Yemen, khiến Houthi mở rộng mục tiêu sang các tàu thương mại và tàu hải quân của Mỹ và Anh.

Tối 6-3, Houthi xác nhận đã phóng tên lửa nhằm vào tàu chở hàng M/V True Confidence thuộc sở hữu của Hy Lạp đang đi qua Vịnh Aden, gây ra hỏa hoạn trên con tàu. Phát biểu trên truyền hình, người phát ngôn Houthi, ông Yahya Sarea cho biết: "Chiến dịch tấn công diễn ra sau khi thủy thủ đoàn từ chối các cảnh báo từ lực lượng hải quân Yemen". Vụ tấn công đã khiến 3 thuyền viên thiệt mạng, gồm 2 người Philippines và 1 người Việt Nam. Ngoài ra, còn có 6 người bị thương.

Đây là lần đầu tiên các đòn tấn công của Houthi gây thương vong cho thủy thủ, kể từ khi nhóm vũ trang ở Yemen tuyên bố nhắm mục tiêu vào tàu hàng qua Biển Đỏ để đáp trả chiến dịch của Israel tại Dải Gaza. Nó cũng đánh dấu mức độ leo thang đáng kể căng thẳng tại Biển Đỏ, bất chấp liên minh hải quân quốc tế do Mỹ dẫn đầu đang nỗ lực tìm cách đảm bảo an toàn cho tuyến hàng hải quan trọng này.

Liên hợp quốc đã bày tỏ quan ngại về vụ tấn công trên của Houthi. Vụ tấn công cũng gây quan ngại về kinh tế toàn cầu, ổn định khu vực, hệ sinh thái và kinh tế khu vực. Sau vụ tập kích tàu True Confidence, rất ít tàu hàng muốn tiếp tục đi qua Biển Đỏ và kênh đào Suez, theo công ty phân tích rủi ro hàng hải Windward. Số tàu hàng neo ngoài khơi các cảng ở phía bắc và nam kênh đào Suez ngày 6-3 tăng 225% so với ngày trước đó. Lưu lượng tàu qua Biển Đỏ và kênh đào Suez chỉ còn khoảng 30%.

Các chuyên gia chỉ ra rằng việc gián đoạn hành trình qua Biển Đỏ càng kéo dài, vận chuyển hàng hóa, nhiên liệu càng chậm trễ, giá hàng hóa trên toàn cầu sẽ càng tăng. Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde ngày 7-3 cảnh báo thiệt hại kinh tế từ khủng hoảng Biển Đỏ. Các yếu tố đẩy lạm phát đi lên bao gồm căng thẳng địa chính trị, đặc biệt là ở Trung Đông, có thể khiến giá năng lượng, chi phí vận chuyển tăng trong tương lai gần và làm gián đoạn thương mại toàn cầu.

AN BÌNH